Toneelstukjes
[column Rob Schouten, Trouw 18|12] Wat is dat toch? Ik heb tegenwoordig nauwelijks nog meningen ergens over. Vroeger, bij mijn ouders thuis, wilde ik nog weleens iets roepen dat tegen de haren instreek en toen ik studeerde en de jaren daarna wist ik heel precies wat er ‘goed’ en wat ‘fout’ was, zowel in de maatschappij als in de cultuur.
Maar mijn oordelen zijn de laatste jaren vrijwel allemaal gaan liggen. Zwartepietendebat? Geen mening. Gele hesjes? Het zal wel. Afschot in de Oostvaardersplassen? Geen idee wat ik daarvan nu eigenlijk moet vinden. Boerkaverbod handhaven? Mij een biet. (Dat ga ik dan weer wel opzoeken: waar komt die uitdrukking vandaan? Antwoord: een biet is een weinig populaire groente, vandaar.)
Zo nu en dan richt een enkele mening zich nog flauwtjes op, als een stervende vlieg. Zo heb ik het gevoel dat ik tegen de Nam in Groningen moet zijn en tegen de uitbreidingen van Schiphol en vliegveld Lelystad. Maar ik denk ook direct: misschien hoor ik het verhaal maar van één kant.
Zijn mijn meningen soms moe geraakt, snakken ze naar hun pensioen? Of is het de milde wijsheid van de oude dag die je tot een soort Salomo maakt. Ja, meningloosheid heeft zeker wel iets koninklijks, dat wil zeggen van koningen in onze tijd. Vroeger hadden koningen juist wel allerhande meningen en oordelen, maar daardoor kwamen ze ook veel sneller ten val. Tegenwoordig hebben we de angel uit het koningschap verwijderd. Willem-Alexander wordt geacht nergens veel van te vinden: Ajax en Feyenoord zijn hem even lief.
Maar columnisten moeten geen moderne koningen willen zijn. Misschien, bedenk ik terwijl ik dit allemaal zit op te schrijven, zijn er tegenwoordig wel te veel meningen in omloop en is dat de reden dat het bij mij niet meer wil vlotten. Elke dag krijgen we op tv berichten uit het Eén-Vandaag-opiniepanel of horen we van nieuwstrends op Facebook en andere sociale media. In tegenstelling tot vroeger is tegenwoordig de hele wereld geopinieerd, zelfs over zaken in het buitenland. Zou het hebben van geen mening daarom iets van de nieuwe wereldafzijdige zijn, de moderne pilaarheilige? Ik kom er niet goed achter, zelfs over mijn meningloosheid heb ik geen duidelijk oordeel.
Afgelopen week probeerde ik mij, om toch ergens iets van te vinden, een oordeel te vormen over het afschot van grote grazers (waarom trouwens niet gewoon herten gezegd?) in de Oostvaardersplassen. Maar de nieuwsvoorziening was me te paradoxaal en fijnmazig.
Het journaal liet een jong hertje zien dat doodgeschoten werd, het maaide nog even wat met zijn poten en toen was het voorbij. Van zo’n stervende Bambi kun je goed misselijk worden, daarom hadden ze een vrouwelijke boswachter ingezet om het allemaal uit te leggen. Zodat we niet dachten dat het alleen maar gewetenloze bruten en roodvleeseters waren. Het hele item was tot in de puntjes geregisseerd, ‘goed’ en ‘kwaad’ in precieze hapklare brokken.
Misschien hebben daarom mijn meningen het begeven, omdat ik het gevoel heb dat we almaar naar toneelstukjes zitten te kijken.