Uitgave: oktober 2018. Lees hier het voorwoord (klik op cover).
[In ‘Het koninkrijk van de angst’ laat filosofe Martha Nussbaum zien dat het politieke debat sterk is gepolariseerd en dat we niet meer in staat lijken met elkaar te communiceren. Mondialisering heeft bij miljoenen mensen in het Westen gevoelens van machteloosheid veroorzaakt, waardoor ‘de schuld’ wordt gelegd bij de ander (immigranten, moslims of culturele elites). De verkiezing van Donald Trump en de stem voor Brexit zijn hiervan de meest recente voorbeelden, maar Nussbaum bewijst dat deze ‘schuldpolitiek’ aan alle kanten van het politieke spectrum te vinden is. Zich baserend op zowel historische als hedendaagse voorbeelden, ontrafelt zij in ‘Het koninkrijk van de angst’ dit web van politieke gevoelens en biedt zij hoopvolle alternatieven.]
Grunberg: Alleen in een leeg kippenhok ben je veilig
[tzum.info] In Goede mannen van Arnon Grunberg verdwijnt de hoofdpersoon Geniek Janowski, kortweg de Pool genoemd, voor een tijdje in het klooster.
Wat er in dat klooster precies gebeurt, is onduidelijk. De Pool leeft als een heremiet in een leeg kippenhok en probeert door zelfkastijding liefde te voelen. ‘Hoe groter de liefde, hoe groter de wond.’ De Pool is, zoals zoveel Grunbergpersonages, iemand die weet welke ongeschreven regels je dient te volgen in het bestaan, maar hij blijft een toneelspeler in zijn eigen leven. ‘En hij had nooit begrepen waarom je over gevoelens moest spreken. Je had ze, was dat niet genoeg?’
Grunberg is een meester in ongemakkelijke scènes die hij maar weet te rekken en ook in Goede mannen zijn die er volop.
(..) In Goede mannen wordt geen enkele brand beschreven; het gaat om de gemeenschap van vrienden, die de Pool weer opneemt na zijn kloosteravontuur. Maar bij Grunberg blijkt ook die hechte gemeenschap van kameraden slechts schijn. Alleen in het kippenhok ben je veilig voor de wereld.
[fragment | Berichten uit het feniksnest | Eindtijd of wedergeboorte] De inwoners van de Verenigde Staten vormen ongeveer vijf procent van de totale wereldbevolking, maar verbruiken achttien procent van de energie en produceren dertig procent van het afval, waarvan maar twee procent wordt gerecycled. De hoeveelheid aluminium die daar elke drie maanden op de vuilnisbelten terechtkomt is voldoende om de hele luchtvloot van de commerciële maatschappijen te vernieuwen, elk jaar genoeg staal om heel Manhattan te herbouwen en voldoende hout om vijf miljoen huizen tweehonderd jaar lang te verwarmen.
De gangbare mening onder vele serieus te nemen milieudeskundigen en klimaatonderzoekers is dat als het ons niet mocht lukken de invloed van menselijke activiteiten op onze natuurlijke leefomgeving tijdig tot een acceptabel niveau terug te brengen, er een gerede kans bestaat dat wij de laatste levende vertegenwoordigers van de betrekkelijk kwetsbare homo sapiens zullen zijn. De angst [echter] dat meteen maar al het leven op onze planeet – die groene en levende oase in de overigens barre en vrijwel lege ruimte – op het spel zou staan lijkt overdreven. Vrijwel de gehele biomassa op aarde bestaat uit relatief eenvoudige en tegen extreme omstandigheden resistente levensvormen die, als het met de mensheid gedaan zou zijn, een gigantische voorraad aan genetisch materiaal bezitten waarmee aan een heel nieuw en veelvoudig evolutionair avontuur kan worden begonnen. Volgens een metafoor uit de duizenden jaren oude Griekse en Chinese mythologie – en tegenwoordig uit de Harry Potterboeken – is er nog nooit een feniks in zijn nest verbrand zonder geheel verjongd uit zijn as en rook te zijn herrezen, en dat zal ook nu wel weer het geval zijn. Hoe jong en vernieuwd de wereld uit onze millenniumwende zal opduiken en wie dat zullen meemaken is uiteraard nog een raadsel, waarvan we de uitkomst niettemin voor een belangrijk deel in eigen handen hebben.
Klik op foto voor filmpje (fragment Canon in D van Johann Pachelbel)
Eén winnaar, geen verliezers
[stadnijkerk.nl] Na veel oefenen met het orkest en thuis voor de spiegel was zaterdagavond 27 oktober in het Corlaer College voor de Maestro-kandidaten eindelijk hét moment daar om zich te bewijzen als beste Maestro en kans te maken op de titel Maestro Concordia 2018.
Het programma werd op vakkundige maar gezellige wijze gepresenteerd door dirigent en gastheer Thomas Eveleens. De kandidaten, Cisca van Drie, Gerard van Beek, Ds. Leendert van der Sluijs, Aalt Guliker en Tom Wagenveld, allen in stijl gekleed, werden ieder voorafgaand aan hun optreden geïntroduceerd met een persoonlijk filmpje. Een veel gehoorde opmerking van de kandidaten was dat dirigeren toch moeilijker bleek dan het er uitziet.
Gerard van Beek mocht het spits afbijten met “The Second Waltz” en slaagde er, deze keer zonder grappen, prima in het orkest in de driekwartsmaat door het stuk te loodsen. Gebruik makend van een ogenschijnlijk zelf ontwikkelde eigen slagtechniek wist hij de vertragingen in het stuk nu vrij begrijpelijk voor de orkestleden aan te geven. Vervolgens nam Ds. Leendert van der Sluijs het bekende “Canon in D” van Pachelbel voor zijn rekening. Met in de ene hand de baton en de andere hand op de revers van zijn colbertjas liet hij zijn slag voor de eerste tel steeds vrij consequent van boven komen. De verklaring die hij daarvoor tegen de jury had was dat al het goede van boven komt. Na een kort intermezzo door het orkest, nu o.l.v. dirigent Thomas Eveleens, werd het programma voortgezet met “Ode an die Freude”, gedirigeerd door Cisca van Drie. Uit niets bleek meer dat zij niet zou weten waar ze mee bezig was, zoals ze een keer opmerkte. Onverstoorbaar leidde zij het orkest met vaste hand en een enkele keer een lichte tempowisseling van het begin naar het einde en ten slotte kordaat en duidelijk het eindakkoord aangaf. Dat door het overslaan van een herhaling een kortere versie was gespeeld werd door het publiek dan ook niet opgemerkt, waarschijnlijk evenmin als door Cisca zelf. Vervolgens was de beurt aan Aalt Guliker, die het “waanzinnig” leuk vond om mee te doen. Ook Aalt had duidelijk vorderingen gemaakt: met een duidelijke eerste slag naar beneden werd de inzet aangeven voor “Land of Hope and Glory” en bleef hij het orkest goed in de hand houden, met name in de afsluiting van het nummer. Daarin wist hij een specifiek stopmoment perfect aan te geven. Dat Aalt er plezier in had was duidelijk, zeker gezien zijn brede lach en de lichte dansbewegingen tijdens het dirigeren.
Hekkensluiter Tom Wagenveld mocht tenslotte afsluiten met het Largo, uit “Winter” van Vivaldi’s “De vier jaargetijden”. Net als de overige kandidaten wat gespannen, maar eenmaal voor het orkest liet hij rustig en correct aangeven van de inzet het orkest direct op het juiste tempo (70) te laten beginnen te handhaven. Met de linkerhand de maat zwaaiend, en met de rechterhand de dynamiek aangevend oogstte Tom veel waardering. Dat het nummer eindigde op een hoger tempo (80) lag volgens een van de juryleden mogelijk aan de winderige herfstsfeer van dit muziekstuk.
Voor elke kandidaat veel waardering van de jury, bestaande uit Cor Pronk, Bert Koekkoek en Boudewijn Zwart, en daarnaast ook positieve feedback met een vrolijke noot en een kwinkslag.
Nadat door het orkest nog een paar nummers waren gespeeld konden de bezoeker via een speciale App hun stemmen uitbrengen. Dirigent Eveleens wist de spanning er even goed in te houden, om uiteindelijk onder toenemend tromgeroffel Aalt Guliker uit te roepen tot Maestro 2018 van Concordia. Een licht aangedane Aalt mocht vervolgens de Maestro-prijs in ontvangst nemen uit handen van wethouder mw. M. Broekman van de gemeente Nijkerk. Als afsluiting mocht hij nog een keer zijn nummer “Land of hope and Glory” dirigeren, waarna hij ook nog door het publiek beloond werd met een staande ovatie. Ten slotte werd namens de kandidaten door Cisca van Drie nog een nieuw muziekstuk aangeboden als dank voor de uitnodiging en samenwerking met Concordia.
Concordia, en met name de Maestro-commissie, bestaande uit Ellen Reijnen, Dirk-Jan van Drie en Thomas van Veen en ondersteund door dirigent Eveleens, mocht zich verheugen op een ruime belangstelling (bijna 180 bezoekers) en kan terugkijken op een fantastische avond.
Trouw, 27/10 – Ontroerend is hoe ze zich (net als Robinson Crusoe) al jong verzet tegen de kerk, maar toch op haar eigen manier invulling aan het geloof blijft geven.
►‘God en ik’ van Alain Verheij beste theologische boek van 2018
[trouw.nl, 27|10] Stefan Paas ‘moet er nog een beetje inkomen’, zegt hij vlak nadat hij [zaterdag] te horen heeft gekregen dat hij vanaf nu een jaar lang Theoloog des Vaderlands is. “Ik heb me laten vertellen dat deze functie deuren openzet. En het is een vehikel om de theologie naar de samenleving te brengen.”
Wat zou de samenleving daaraan kunnen hebben?
“Ik zeg altijd: we hebben 17 miljoen bondscoaches en ook zeker 10 miljoen theologen. Er wordt ontzettend veel gekletst over God, geloof, spiritualiteit. Dat is prachtig, maar laat er dan ook een discipline zijn die mensen helpt dat een beetje goed te doen, doordacht, consistent, in contact met grote tradities en heilige teksten. De theologie kan helpen het maatschappelijke gesprek te voeden met intelligente verhalen, met mooie beelden, met ervaringen van vroeger en wereldwijd, religie leert ons over de dijken te kijken. Die brede, intellectuele doordenking van het gesprek over God, dat is voor mij theologie.”
Moet je daarvoor zelf gelovig zijn?
“Zelf ben ik gelovig, maar dat hoeft niet. Al denk ik wel dat het bestuderen van teksten, van geloofstradities, niet kan zonder sympathie voor geloof.”
Kudos is, na Contouren en Transit, het laatste deel van Rachel Cusks briljante drieluik waarin ze een even intieme als veelomvattende kijk biedt op het leven in de eenentwintigste eeuw. Klik op cover voor leesfragment
