Vandaag wordt op 95 plekken door heel Nederland de glossy BEELDENSTORM aan de deurpost gespijkerd. En zal het magazine via meer conventionele methodes te verkrijgen zijn. BEELDENSTORM heet de glossy die 500 jaar na de Reformatie zoekt hoe je kunt geloven. Dag6 maakte er een videocolumn bij, want inderdaad: als oude beelden afbrokkelen, wat komt er dan voor in de plaats? De glossy ‘over de kunst van geloven’ vloeit voort uit verhalen, ontmoetingen en ideeën die opborrelden op het Graceland Festival en verschillende Dag6-redacteurs werkten aan het magazine mee. [Dag6.nl, Amersfoort]
Claartje Kruijff, Theoloog des Vaderlands, 31/10/2017
Zonder de kerk zou antisemitisme niet hebben bestaan, daar zijn de historici het wel over eens. Vooral toen het christendom de staatsgodsdienst van het Romeinse Rijk werd, drukte de kerk de joodse minderheid in de rol van de negatieve ‘ander’, die niet bij ‘onze’ gemeenschap hoorde en tegen wie het dus lekker gemakkelijk afzetten was. Deze religieus-politieke kwestie zou nog vele gruwelijke staarten krijgen. Toch waren er door de eeuwen heen ook christenen die niets van dit anti-judaïsme moesten hebben. Augustinus bijvoorbeeld. En Bernardus van Clairvaux (..). In 1928 verklaarde de paus het onversneden racisme van het nationaalsocialisme op theologische gronden tot een zware zonde, al moest het nog tot na Auschwitz duren voor jodenzending plaats zou maken voor dialoog. Een belangrijke conclusie van dit boek is dan ook dat de manier waarop het christendom eeuwenlang omging met joden, in het gunstigste geval ambivalent mag heten.
[Redenen om dit boek niet te lezen]
Ik kan werkelijk geen reden verzinnen om dit boek niet te lezen, of u moet al nul interesse hebben in de geschiedenis en het verschijnsel antisemitisme.
[Redenen om dit boek wel te lezen]
Christendom en antisemitisme is een indringend en genuanceerd boek dat christenen nog heel wat ‘huiswerk’ te doen geeft. Het is knap hoe Wallet in maar honderd pagina’s zo ongeveer het pijnlijkste thema van onze beschaving bespreekt zonder dat het oppervlakkig wordt en de (christelijke) lezer moet gaan zwelgen in schuldgevoel. Een boek waar u niet alleen iets mee moet, maar ook iets mee zult willen.
[bron: nos.nl] Trouw-columnist Stevo Akkerman is de winnaar van de J.L. Heldringprijs voor de beste columnist van Nederland. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de Nacht van NRC.
Volgens de jury durft Akkerman in zijn columns ruimte te bieden aan twijfel, “iets wat je maar weinig tegenkomt in de wereld van de column”. Daarnaast prijst de jury Akkerman vanwege zijn “voortreffelijk geschreven columns” waarin hij “afgewogen analyses” maakt over wat politici, partijen en gewone mensen beweegt. In zijn dankwoord noemde Akkerman het een enorme eer dat de jury de idealen van J.L. Heldring herkent in zijn werk.
Akkerman (54) schrijft pas anderhalf jaar columns voor Trouw. Daarvoor was hij onder meer werkzaam als redacteur bij Het Parool, Trouw en als correspondent in Praag voor radio en regionale kranten. Hij schreef meerdere boeken, waaronder de meermaals bekroonde roman Donderdagmiddagdochter.
Column| Stevo Akkerman| 13 september 2017
Buiten de muren van onze kerk, die toevallig de enige ware was, was het koud en donker en gevaarlijk. Daar lag de wereld, een moeras waar je bij uit de buurt moest blijven; kwam je te dichtbij, dan werd je meegezogen en dan was het met je gedaan. Gruwelijk.
En het ergste was dat dit lot niet alleen de goddelozen trof, maar ook degenen die zich gelovig noemden maar van de rechte weg waren afgedwaald: hele kerken verdwenen op die manier in het drijfzand en dat was allemaal de schuld van Harry Kuitert.
Als zijn naam viel, en dat gebeurde vaak in de vrijgemaakte kerk van mijn jeugd, voelde je de ontzetting door de banken trekken. Wat de man gezegd had, wist ik niet, maar dat hij mensen de afgrond in trok, stond buiten twijfel. Dat kreeg je ervan als je Schrift en belijdenis losliet; hoorde ik het niet van de kansel, dan las ik het wel in het Nederlands Dagblad. Regelmatig veegde onze enige ware krant de vloer aan met ‘het vergif’ van Kuitert, onder meer in de hoofdartikelen. De onderwijzer van klas zes liet mij die stukken graag overschrijven als strafwerk – dezelfde onderwijzer die het psalmzingen begeleidde op een harmonium waar hij bij wijze van blaasbalg de stofzuiger op had aangesloten, maar dat geheel terzijde.
Ik was dus, dat moge na deze aanloop duidelijk zijn, benieuwd wat het Nederlands Dagblad zou schrijven bij Kuiterts overlijden; men wijdde er gisteren een commentaar aan, wat niet voor elke theoloog is weggelegd. Het oordeel loog er niet om. Kuitert had uiteindelijk geen geloof meer overgehouden, stelt de krant, en was ‘eenzaam onder een lege hemel achtergebleven’. Zijn weg bleek ‘niet bevrijdend, maar heilloos’. Ik zie het strafwerk van vroeger: ferme orthodoxie, harde taal.
Maar toch is er wel iets veranderd. De krant voegt eraan toe dat Kuiterts sterven ‘ook zijn tegenstanders mag aanzetten tot zelfonderzoek’. Was het eigenlijk wel zo’n goed idee geweest hem persoonlijk aan te vallen, op felle toon naar de hel te wensen, zelfs met een pedofiel te vergelijken? Dat gebeurde in 1996 in het Nederlands Dagblad zelf – de hoofdredactie bood er twee jaar geleden excuses voor aan, die door Kuitert met ontroering werden aanvaard.
‘Te vrezen valt’, schrijft de commentator nu, ‘dat de orthodoxe felheid ook wel eens voortkwam uit angst’. Dat lijkt mij een understatement, maar het is mooi dat dit wordt gezien, en daar blijft het niet bij, er volgt zelfs de erkenning dat ‘men de vragen van Kuitert ook aantreft op de bodem van het eigen hart’.
Zelf denk ik dat de boodschap van Kuitert wel degelijk bevrijdend is geweest, al is zijn eindconclusie (‘Er is nul’) me te kaal. Dan kan ik me beter vinden in de woorden van zijn biograaf Gert Peelen, die het over ‘transreligieuzen’ had. Je zou hen de kinderen van Kuitert kunnen noemen. Zij hebben ‘de rivier doorwaad en staan, voorbij de laatste stad, in het open veld, tegelijk verwonderd en beangst door de onbemensde ruimte’.
‘De oudste rechten berusten binnen de taal. Toen de Soemerische beschaving ten einde liep, de goden bleken te leven en de priesters de steden ontvluchtten, verschenen de schrijvers, die alles wat ze zagen in kleitabletten kerfden. (..) Het is vanuit de taal dat de betekenis terugkeert naar de dingen. De taal is een onzichtbaar werelddeel.’ (p.268)Leidsch Dagblad 16 maart 1992
[H.J.A. Hofland, 17 april 1992, NRC] Deze week was ik toevallig bij de uitreiking van de GeertJan Lubberhuizen-prijs. De winnaar, de heer Philip Markus (pseudoniem) moest van deze rompslomp der ijdelen niets hebben. Voor wie niet tot zijn naaste familieleden of vrienden hoorde was het tot op het laatste ogenblik onzeker of hij er wel was. Hij was er, nam bliksemsnel de prijs in ontvangst en zocht een goed heenkomen, ongeveer zoals je dat op de televisie Kroatische burgers bij een beschieting ziet doen. In zijn haast had hij alleen de oorkonde en niet de belangrijke envelop meegenomen. (Ik hoorde trouwens dat hij later nog is teruggekomen.) De publieke antipubliciteit als het toppunt van publiciteit, dacht ik. Slim! En nieuw! Maar mensen die de heer Markus goed kennen, verzekerden me dat hij er werkelijk geen zin in had en ook ‘nooit een interview zal geven’. (..) [Wie] weet is hier de laatste authentieke Onbekende Nederlander bekroond.
Lees hier een boekrecensie van Het verlossende woord (1995) door Mulisch-essayist Arnold Heumakers in de Volkskrant
Uit ‘interview’ met Willem Bilderdijk: “Alle echo is geen verzwakt herhalen. Er is ook echo die klanken vermenigvuldigt, ze op zichzelf om en weerom laat antwoorden in welluidende toonkaatsingen.”
‘Het is zoals bij een religie: ik geloof Jan Wolkers’
[schrijfster Maartje Wortel in Trouw, 19|10] “Ik hoef een schrijver niet te kennen, waar het om gaat is dat ik mezelf via hem ken. Ik hoefde hem niet te ontmoeten. Wel ben ik thuisgebleven toen de uitvaart van Wolkers werd uitgezonden op de televisie. Wel heb ik alle tv-programma’s en radioprogramma’s met Wolkers teruggekeken en geluisterd. Wel rijd ik als ik op Texel ben altijd even langs zijn huis. En toen ik afgelopen zomer zijn vrouw Karina en zijn zoon Bob bij paal 17 zag zitten, heb ik mijn vrienden gesms’t. (Ze vroegen: ‘Wie zijn Karina en Bob?’) Wel ben ik er trots op dat ik net als Wolkers op 26 oktober geboren ben en dat ik in vele boekenkasten naast hem in de kast sta. En toch is het enige wat ik van een boek verlang dat de woorden ‘waar’ zijn. Zoiets kun je nooit bepalen, laat staan meten. (..) Voor mij is er maar één schrijver die boven alle schrijvers uitstijgt en dat is Wolkers.”
‘Als het om de waarheid over het leven gaat, hebben romans ons het meest te vertellen: wat het is, hoe we het doen, waartoe het misschien dient, hoe we ervan genieten en het appreciëren…’
‘Dagboek van een landjonker’ van Benno Barnard bevat een schat aan aforismen én inzichten over wat het betekent om vandaag een schrijver te zijn die zijn métier ernstig neemt zonder doordrammerig te worden.
[bron: knack.be] Benno Barnard maakte jarenlang het mooie weer door wekelijks op Knacks Boekensite zijn nu eens lyrische en dan weer contraire overpeinzingen in een blog te gieten. ‘Dagboek van een landjonker’ is een selectie en bewerking van deze blogs, aangevuld met flarden tekst uit essays en interviews die Barnard elders publiceerde. Het resultaat is een eerlijk zelfportret van een schrijver die zijn twijfels en overtuigingen glashelder en vaak ook bloedstollend mooi fixeert.
Barnard mag dan de reputatie meedragen van een onverbeterlijke Schöngeist en conservatief te zijn, maar in dit boek bewijst hij een wel heel bijzondere landjonker te zijn. Lang geleden dat een auteur in zijn notities zo recht voor de raap zijn ergernissen en voorkeuren ventileert. Dat Bernard daarbij man en paard durft te noemen, is du jamais vu in een tijdperk waarin Vlaamse auteurs elkaar vooral niet tegen de haren in willen strijken.
Spreekwoordelijke kop van jut bij Barnard is de politiek-correcte Kristien Hemmerechts: ‘Mijn sympathie voor de Windsors, vooral Charles dan, vloeit mede voort uit de sympathie van Kristien Hemmerechts voor Diana. Mijn wereldbeeld is van een solide eenvoud: ik ben tegen alles waar Kristien Hemmerechts voor is.’ Ook Tom Lanoye en Hugo Camps bijvoorbeeld, andere boegbeelden van de politiek-correcte pensée unique, moeten het hier ontgelden. Maar dat Barnard een wereldbeeld ‘van een solide eenvoud’ cultiveert, is natuurlijk met een ironisch korreltje zout te nemen.
Vanuit zijn uitkijkpost op de Vlaams-Waalse taalgrens in Sint-Agatha-Rode probeert Barnard dit tijdsgewricht te begrijpen en zijn eigen positie te bepalen. (..) Dit boek bevat prachtige mini-essays over onder anderen Thomas Mann en Vladimir Nabokov, pioniers van het literaire modernisme, én ontroerende hommages aan zijn vader, zijn beide kinderen Christopher en Anna, en zijn echtgenote.
Barnard die met ‘Uitgesteld paradijs’ (1987) zijn eerste autobio in fragmenten pleegde, is ondertussen drastisch veranderd. Hij heeft nog altijd de gave van het woord – er is niemand die zo glashelder en poëtisch een zin kan neerzetten als hij in onze Nederlandstalige letteren, maar hij is zich tegelijk ook bewust geworden van het gevaar van de al te makkelijke retoriek. Die spanningskracht tussen vorm en inhoud – tussen poëzie en proza – geeft aan dit boek een ongeëvenaarde kwaliteit: ziehier een dichter aan het woord die no nonsense zijn kijk op de wereld vorm geeft en tegelijk een prozaïst die nuchter teveel schoonschrijverij of pretentie van zijn tijdgenoten lachend van tafel veegt.
Het zou al aardig moeten mislopen als ‘Dagboek van een landjonker’ binnenkort niet in de prijzen valt. Het is alleszins één van de vijf beste en meest te denken gevende boeken uit de Nederlandstalige letteren van dit jaar. (auteur: Frank Hellemans, 2013)
[bron: nos.nl] Trouw-columnist Stevo Akkerman is de winnaar van de J.L. Heldringprijs voor de beste columnist van Nederland. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de Nacht van NRC.
Barnard mag dan de reputatie meedragen van een onverbeterlijke Schöngeist en conservatief te zijn, maar in dit boek bewijst hij een wel heel bijzondere landjonker te zijn. Lang geleden dat een auteur in zijn notities zo recht voor de raap zijn ergernissen en voorkeuren ventileert. Dat Bernard daarbij man en paard durft te noemen, is du jamais vu in een tijdperk waarin Vlaamse auteurs elkaar vooral niet tegen de haren in willen strijken.