De kleine roman Oase (92 blz.) van Jan van Mersbergen is een van de pareltjes die op de Independent Bookstore Day op 29 april in een speciale editie worden aangeboden.
Jan van Mersbergen, bekend van onder meer de romans Naar de overkant van de nachten De laatste ontsnapping(bekroond met de F. Bordewijkprijs), is niet voor niets ambassadeur van de Bookstore Day: “Wat werkelijk waarde heeft is een boekhandelaar die niet alleen een eigen plek in de markt heeft en die lezers kent, maar ook iemand die met wie je over boeken kunt praten. Iemand die boeken verkoopt en daarbij gratis zijn mening over boeken geeft. Wars van trends of bestsellerslijsten, gewoon lezen en zeggen wat je ervan vindt. Dit is goed, dit is zonde van het papier. De schatkist is de winkel, de sleutel is de boekhandelaar zelf.”
Uitgave: najaar 2016. ‘Slechts 4 procent van de hobbyschrijvers heeft de ambitie een roman te schrijven. De overige 96 procent kiest eerder voor dagboek, poëzie, korte verhalen, non-fictie, enzovoort. // Ga niet hopeloos op zoek naar iets unieks wat nog nooit iemand heeft geschreven, want het unieke komt vanuit jezelf. (..) Het is de manier waarop je als auteur de woorden op papier zet, de zinnen met elkaar verbindt en de lezer weet te beroeren. Een uitgever zoekt in principe naar een nieuwe, authentieke stem in de literatuur, niet naar een boek met een (zogenaamd) origineel onderwerp dat aansluit op de actualiteit of waar alleen kortstondig veel interesse voor bestaat.’ (p.13 // 43)
[review] Sebes en Bisseling zijn bijzonder succesvol als literair agenten. Schrijvers die door hen worden begeleid zijn, over het algemeen, verzekerd van het vinden van een uitgever voor hun manuscript. Hun ervaringen delen ze middels hun boek ‘Alweer een bestseller’. “Als je gaat schrijven, moet het echt van binnenuit komen. Ergens in je hoofd, in je lichaam moet iets zitten wat eruit moet. Een gedachte, een verhaal, een angst, een kwaadheid, een wat-dan-ook. Je moet die innerlijke noodzaak hebben om te kunnen schrijven. Zonder die drijfveer is het bijna onmogelijk aan de slag te gaan.”
Sebes en Bisseling barsten van de kennis en dat delen zij, met duidelijk plezier, met iedereen die daarin geïnteresseerd is. Aangezien ik tot deze doelgroep behoor, heb ik ‘Alweer een bestseller’ met minstens evenveel plezier gelezen. Een keur aan tips, een berg aan kennis! De tips hebben met name betrekking op stijl, perspectief, plot, spanning, personage en presentatie.
Een van de boeiende aspecten in dit boek is de uitleg over hoe zij een selectie maken uit de enorme stroom manuscripten. Eveneens heel interessant is de verhandeling over welke uitgever goed presteert en welke minder.
‘Alweer een bestseller’ is, in elk geval, een aanrader voor elke schrijver. Maar, naar mijn mening, zeker niet alleen voor (beginnende) schrijvers, ook voor de boekenliefhebber, iedereen die zich wil bekwamen in het uitgeefvak of meer wil weten over boekmarketing en het werk van een literair agent is dit een zeer interessant boek.
Uiterst leerzaam, boordevol tips, maar vooral ook heel realistisch, humoristisch en zelfs –hier en daar- een beetje cynisch. Dat is in het kort waar we het over hebben wanneer we ‘Alweer een bestseller’ van dichtbij beschouwen.
“Hoe dan ook, als je echt kunt schrijven, en je hebt wat tegenslagen gehad, gooi dan niet meteen de handdoek in de ring. Geloof ons: als je het echt kunt, zal het uiteindelijk gezien worden.”
Sebes en Bisseling zullen sommige schrijvers wellicht, met hun vleugje cynisme, demotiveren om verder te gaan. De echte schrijver zal echter doorzetten en alle kennis uit dit boek opzuigen als een spons!
[review] De goede mens van Sezuan stond al lang op de verlanglijst. Het werd er nu de hoogste tijd voor. Zoals het voor Brecht in 1939, tegen het eind van zijn Deense jaren in ballingschap op de vlucht voor Hitler, de hoogste tijd werd om het al in 1930, nog in de Weimar Republiek onder de titel Die ware Liebe ontworpen stuk in rap tempo te voltooien. Juist nu hij wist dat hem op korte termijn geen praktische mogelijkheden meer voor het maken van toneel ter beschikking stonden. ‘Als ik een stuk schrijf dat voorlopig niet verder zal komen dan de la en de plank, dan weet ik dat ik zonder concessies kan schrijven, met een trefzekere onbezonnenheid,’ schreef hij in zijn werkdagboek.
De parabel over Shen Te die door drie goden wordt uitgedaagd om een goed mens te blijven, maar haar goedheid ten onder ziet gaan in de driestuiverswet ‘doch die Verhältnisse, die sind nicht so’, is qua compositie van grote schoonheid en sterke esthetische radicaliteit. Het basisidee van Sezuan is om binnen het toneelspel, voor de ogen van het publiek, op het toneel en binnen de handeling, letterlijk een contrafiguur voor de goede protagonist te laten ontstaan: de Streber Shui Ta, die Shen Te uit de narigheid helpt door de handeling van het stuk in vergaande zin over te nemen. Tot de kruik tot barstens toe te water gaat.
‘Bewijs haar goedheid zo veel mogelijk eer, want geen mens kan lang goed blijven als niet om goedheid gevraagd wordt.’ – p.33
Hier een bericht van Horatio (mijn naam betekent Tijd): Ik heb mijn trouwe vriend Hamlet op zijn sterfdag moeten beloven zijn geschiedenis verder te vertellen. Daarom dit volgende. Hamlet, Shakespeares beroemdste toneelstuk, is een remake van een legende over een slimme zoon die Amblett (‘gek’, ‘dwaas’) heet en uit gevangenschap terugkeert met zijn bruid op de dag van zijn uitvaart.., en koning wordt. De legende werd voor het eerst opgeschreven door een Deense monnik, Saxo Grammaticus, aan het eind van de twaalfde eeuw. Shakespeare werd -volgens dezelfde grammatica- met Hamlet de legendarische ‘koning van de tijd’, ook vandaag de dag. Juich dan op deze dag, 23 april, zijn geboorte- en sterfdag.
1998; met uitvoerige inleiding! (p.5-31)Filosoof en schrijver
[bezigebij.nl] Frank Albers (1960) studeerde filosofie in Gent en literatuurwetenschappen in Oxford. In 1996 promoveerde hij aan Harvard over het utopische denken van Jean-Jacques Rousseau en Ralph Waldo Emerson. Van 1998 tot 2000 was hij samen met Bernard Dewulf hoofdredacteur van het Nieuw Wereldtijdschrift. Van 2001 tot 2005 leidde hij de Standaard der Letteren. In 1982 verscheen de roman Angst van een sneeuwman (Yangprijs 1983).
Albers is ook actief als literair vertaler; hij vertaalde o.a. Titus Andronicus, Hamlet, King Lear en Romeo & Julia van William Shakespeare. Tevens doceert hij aan de Universiteit Antwerpen.
In oktober 2014 verscheen zijn nieuwe roman Caravantis, een satirische ideeënroman over de teloorgang van een gedroomd land. Het boek stond op de longlist van de ECI Literatuurprijs. 2015.
[review] Albers gebruikt in Caravantis een beproefd procedé. Hij laat de lezers het wel en wee van Caravantis ontdekken via de ogen van een buitenstaander: Jakob Jarvik, de journalist van The Wyoming Times, die naar Caravantis gestuurd wordt om verslag te doen van een jongen die maar blijft groeien (en op het einde van de roman de dertig meter gepasseerd is). Jarvik maakt onder andere kennis met Suzanne, die getrouwd is met Cyril Claes, de ‘gewoonste man’ van Caravantis. Daarnaast is er een oud-rechter wiens vrouw op mysterieuze manier verdwijnt en die daar langzaam aan kapot gaat; een ex-gedetineerde die twaalf jaar lang onschuldig in de gevangenis zat en een verhouding begint met een caféhoudster die een kind heeft uit een affaire met de president van Caravantis; de Kroatische ex-keeper Balint die ooit zeer populair was totdat een financieel schandaal het hele voetbal in Caravantis om zeep hielp. Buiten het kleine universum van Caravantis staat de geniale baby, Benjamin Faust, die van bij zijn geboorte kan spreken en de taalpil linguanol uitvindt waarmee iedereen binnen een week Engels kan spreken. Zo wordt iedere taaldiversiteit en taalpolitiek voor minderheden meteen totaal overbodig. (..)
Geen toeval dat het derde en veruit het langste hoofdstuk van de roman Scherven heet. De hoofdstukken zijn inderdaad scherven: van een discours of van een bestaan. Op het einde van de roman beschrijft Jakob Jarvik zijn situatie als volgt: “Ik ben de vreemdeling, rondscharrelend in dit verbrijzeld glasschilderij.” Vermoedelijk wil Albers dat zijn roman ook op die manier gelezen wordt, en daar is veel voor te zeggen. Een veelvoud aan stemmen en perspectieven betekent ook een veelheid aan toonaarden. Albers toont zich hier een behendig stilist. De roman opent met een Ouverture: een aantal korte fragmenten die naast elkaar geplaatst onbegrijpelijk zijn voor de lezer maar die – zo zal later blijken – afkomstig zijn uit de verschillende verhaallijnen van de roman. Je zou deze ouverture ook kunnen zien als het moment waarop de verschillende muzikanten uit een orkest hun instrument nog even testen voor de aankomst van de dirigent. Een aantal van de verhaallijnen worden in de loop van de roman met elkaar verknoopt, andere blijven gewild loshangende draden.
De meerstemmigheid van de roman uit zich niet alleen op het niveau van de verschillende personages en de verschillende stijlen die uitgeprobeerd worden (realistisch, grotesk, essayistisch, dramatisch). De roman zit eveneens vol van al dan niet expliciete verwijzingen naar zowel de literatuur en de filosofie als naar de populaire cultuur. Op het einde van de roman zegt Jakob Jarvik tegen zijn vriendin Suzanne dat zijn ware naam Karl Rossmann is. Dat is niet toevallig de naam van het hoofdpersonage uit Kafka’s onvoltooide roman Amerika. Beide personages blijken ook een gelijklopende biografie te hebben: emigratie uit Duitsland, een tijdlang inwonen bij oom Jacob, een loopbaan als liftboy en ten slotte een job bij Het Theater van Oklahoma. Albers laat met andere woorden Kafka’s emigrant als journalist terugkeren naar de oude wereld! En wie de passages leest over het ondergrondse netwerk van prostitutie en vrouwenslavernij waarin de notabelen van Caravantis betrokken zijn, kan niet anders dan aan series als Twin Peaks of films als Eyes Wide Shut denken.
[bol.com] Op een kille februariochtend in Londen komen twee oude vrienden elkaar tegen bij de crematie van Molly Lane, een vriendin van vroeger. Het zijn de vooraanstaande componist Clive Linley en Vernon Halliday, hoofdredacteur van een kwaliteitskrant. Beiden hebben ooit een relatie gehad met Molly. Tot haar vroegere minnaars behoort ook Julian Garmony, de rechtse minister van Buitenlandse Zaken en gedoodverfd opvolger van de eerste minister.
Naar aanleiding van haar schokkende dood sluiten Clive en Vernon een verbond over hun beider levenseinde, dat verregaande gevolgen heeft. Beiden nemen ze een rampzalige morele beslissing die hun vriendschap tot het uiterste op de proef zal stellen. Intussen vecht Julian voor zijn politieke loopbaan.
Amsterdam is een geestige, complexe en bijna macabere roman, waarin een bijzondere rol is weggelegd voor de titelstad. De auteur kreeg voor deze roman in 1998 de Booker Prize.
‘Wie zal ontkennen dat de vergeetachtigheid, in combinatie met hartelijkheid, gezond verstand, overgeleverde wijsheid, lukraak optreden, momenten van verbazingwekkende durf, humor en sentimentaliteit – wie zal ontkennen dat in al deze opzichten iedere vrouw aardiger is dan welke man ook?’
[bol.com] Met Jacobs kamer gebruikte de schrijfster een voor die tijd geheel nieuwe romantechniek. Voor zover er sprake kan zijn van een verhaal vordert dat in impressionistisch aandoende stukken, eigenlijk de fragmentarische verwoording van bewustzijnsflitsen. We maken Jacob mee als kleine jongen aan het strand; als student in Cambridge waar hij met vrienden over literatuur en filosofie praat, en in Athene waar hij met een vrouw de Acropolis bezoekt. Jacobs ontwikkeling wordt niet gevolgd; de roman is een kroniek van zijn innerlijk in verschillende stadia van zijn leven. Belangrijke (en goede) vertaling!
[review] Jacobs kamer (Jacob’s Room, 1922) is geschreven in een ‘rapsodische’ stijl: een snelle opeenvolging van korte en langere observaties, soms van slechts een of twee woorden, dan weer in wat langere zinnen. Het is razend knap met hoe weinig middelen (maar het zal ongetwijfeld hard werken geweest zijn voor Woolf) steeds een complete sfeer, een wereld wordt neergezet.
Virginia Woolf is een wereldberoemde Engelse schrijfster die het modernisme in de literatuur vormgaf. Haar werk wordt gekenmerkt door experimenten in taal, vorm en tijdgebruik. Woolf wordt doorgaans beschouwd als een van de meest vernieuwende schrijfsters uit de twintigste eeuw. ‘Jacobs kamer’ is een roman waarin Woolf succesrijk experimenteerde met de techniek van de stream of consciousness.
[review] Notendop is McEwans bijzondere variant op Hamlet van William Shakespeare. Het meest opvallende aspect van de roman is dat het verhaal verteld wordt door een ongeborene.
Terwijl hij nog verblijft in het lichaam van zijn moeder Trudy (bij Shakespeare Gertrude) hoort deze prenatale ´Hamlet´ hoe zij samen met haar zwager Claude (bij Shakespeare Claudius), met wie zij een relatie heeft, het plan beraamt om Trudy´s echtgenoot en de vader van haar ongeboren kind uit de weg te ruimen. De zeer welbespraakte foetus hoort machteloos toe, maar heeft uiteindelijk een bepalende invloed.
In november 2016 werd Notendop door het boekhandelspanel van De Wereld Draait Door uitgeroepen tot Boek van de Maand.
Notendop gaat over de actuele politieke situatie in de wereld, maar vooral over Hamlet want “Shakespeare is overal aanwezig in dit boek,” aldus Marnix Verplancke. “McEwan houdt het heel subtiel, waardoor je tijdens het lezen vaak een glimlach van herkenning op de lippen krijgt. Na een monoloog over zijn onmacht om de moord op zijn vader te verhinderen, zegt het ongeboren kind bijvoorbeeld: ‘Maar stil! De samenzweerders praten.’ Het zijn slechts vijf woorden, maar je bent onmiddellijk weer bij de les. En die les is in feite al oud, want ook Shakespeare heeft Hamlet niet uit zijn duim gezogen. De in stijl en vertelkunst superieure McEwan laat deze ongeboren, nog naamloze ‘Hamlet’ in wanhoop en vertwijfeling alle kanten op fladderen, maar maakt er toch ook weer een strak verhaal van.”
Hamlet: “O God, I could be bounded in a nutshell and count myself a king of infinite space, were it not that I have bad dreams.”
De kwestie is natuurlijk: zijn of niet zijn. Wat is nu nobeler: verdragen dat het blinde lot je krabt en bijt en schopt, of vechten tegen zeeën van ellende, en vechtend omkomen? Sterven – slapen, niets meer.
De kleine roman Oase (92 blz.) van Jan van Mersbergen is een van de pareltjes die op de Independent Bookstore Day op 29 april in een speciale editie worden aangeboden.
Jan van Mersbergen, bekend van onder meer de romans Naar de overkant van de nacht en De laatste ontsnapping (bekroond met de F. Bordewijkprijs), is niet voor niets ambassadeur van de Bookstore Day: “Wat werkelijk waarde heeft is een boekhandelaar die niet alleen een eigen plek in de markt heeft en die lezers kent, maar ook iemand die met wie je over boeken kunt praten. Iemand die boeken verkoopt en daarbij gratis zijn mening over boeken geeft. Wars van trends of bestsellerslijsten, gewoon lezen en zeggen wat je ervan vindt. Dit is goed, dit is zonde van het papier. De schatkist is de winkel, de sleutel is de boekhandelaar zelf.”
