[Trouw, 16|6] Onder de Oude Sint Jeroenskerk in Noordwijk hebben archeologen maandag een schedel gevonden die goed de relikwie kan zijn van Sint Jeroen, een volksheilige aan wie in de late Middeleeuwen allerlei wonderen werden toegeschreven. De relikwie was al sinds de Reformatie zoek, waarschijnlijk omdat zij toen is verstopt voor beeldenstormers. Als bij nader onderzoek blijkt dat de schedel inderdaad alle eigenschappen van de relikwie heeft, kan Noordwijk er moeilijk omheen: de gouden tip kwam uit onverklaarbare hoek.

Preciezer: hij kwam van paragnost Chris Zoet, die een paar jaar geleden met een wichelroede door de kerk liep en uitkwam op de begane grond van de kerktoren. Zijn verhaal overtuigde een lokale filosoof die onderzoek deed naar Sint Jeroen, en die kreeg de gemeente zover dat ze toestemming gaf om te graven. In Bulgarije worden vaker paragnosten ingeschakeld bij archeologisch onderzoek, vertelt de filosoof, Harrie Salman, desgevraagd.  “Met heel interessante resultaten.”

Toen Zoet uitkwam in de kerktoren wist het hij direct zeker, zegt hij. “Ik kreeg er een beeld van een man in een zwarte pij die een schedel aan het begraven was.” Zoet gaf een nauwkeurige graafinstructie: bij binnenkomst rechts, de derde vloertegel vanaf de muur. En dan 80 centimeter de grond in. Nu blijkt dus dat daar inderdaad een schedel lag. Zonder onderkaak, net als de relikwie. (..)

Noordwijk heeft veel te danken aan de legende rond Sint Jeroen. Volgens de overlevering werd de priester in 856 vermoord door de Vikingen. Toen in 1310 een schedel werd opgegraven, gingen Noordwijker geestelijken er van uit dat die schedel van Jeroen was. In de jaren daarna werden talloze genezingen en andere wonderen aan de schedel toegeschreven, waardoor Noordwijk uitgroeide tot een bedevaartsoord. Een officiële heilige werd hij trouwens niet. Ondanks zijn naam heeft het Vaticaan hem nooit heilig verklaard.